Рубрика: Հայոց լեզու

Բերդի գլխին նստած ամպը վարագույրի պես մեկ ետ էր քաշվում, երևում էին պարիսպները, մեկ ծածկում էր կատարը:

Բերդի-սեռական հոլլով գոյական 

Գլխին-տրական 

Նստած-հարակատար

Ամպը-ուղղական հոլլով

Վարագույրի-սեռական հոլլով, գոյական 

Մեկ-թվական 

Ետ էր-դերանուն անորոշ 

Քաշվում- անկատար

Երևում էին- անկատար անցյալ 

Պարիսպները-ուղղական հոլլով գոյական 

Մեկ-թվական 

Ծածկում էր-անկատար անցյալ

Կատարը-ուղղական հոլլով 

Առաջին-թվական դասական

ձիավորը-ուղղական հոլլով գոյ 

աչքը-ուղղական հոլլով գոյ 

պարիսպներից-բացառական հոլլով գոյ 

չէր հեռացնում-ժխտական հոլլով անկատար անցյալ 

Նրա-անձնական դերանուն 

գլխում- գլխում ներգոյական 

բերդի-սեռական հոլլով 

պատմությունն էր-գոյական 

մագաղաթյա-ածական 

մատյաններում-գոյական ներգոյական 

գրած-հարակատար 

խոսքերը-ուղղական հոլլով 

իշխանական-ածական 

օրերի-սեռական հոլլով 

մասին-կապ 

երբ-հարցական դերանուն 

զրահապատ-ածական 

ձիերի-սեռական հոլլով գոյ 

սմբակները-ուղղական հոլլով 

դոփում էին-անկատար անցյաք 

երկաթյա-ածական 

մուտքի-սեռական հոլլով 

առաջ-գոյական 

և-շաղկապ 

ավերից-բացառական հոլլով 

դարձող-ենթակայական 

նրա-դերանուն անձ 

համհարզները-ուղղական հոլով գոյ

ճոճում էին-անկատար անցյալ 

նիզակները-ուղղական հոլլով


Բերդի-հատկացուցիչ 

գլխին-տեղի պարագա

նստած-ստորոգյալ հարակատար 

ամպը -ենթակա 

վարագույրի պես-համեմատություն 

մեկ

ետ էր-ստորոգյալ 

քաշվում-ստորոգյալ 

երևում էին-ստորոգյալ 

պարիսպները-ուղիղ խնդիր 

մեկ ծածկում էր-ստորոգյալ 

կատարը-ուղիղ խնդիր 

Առաջին-որոշիչ 

ձիավորը-ենթակա 

աչքը-ուղիղ խնդիր 

պարիսպներից-տեղի պարագա 

չէր հեռացնում-ստորոգյալ 

Նրա-հատկացուցիչ 

գլխում-տեղի պարագա 

բերդի- հատկացուցիչ 

պատմությունն էր-ենթակա 

մագաղաթյա-որոշիչ 

մատյաններում-տեղի պարագա 

գրած-որոշիչ

խոսքերը-ուղիղ խնդիր

իշխանական-որոշիչ 

օրերի մասին-վերաբերություն 

-երբ- ժամանակի պարագազրա

հապատ-որոշիչ 

ձիերի-ճատկացուցիչ 

սմբակները-ենթակա 

դոփում էին-ստորոգյալ 

երկաթյա-որոշիչ 

մուտ-կապ

առաջ -կապ

դարձող-որոշիչ

նրա-հատկացուցիչ 

համհարզները — ենթակա 

ճոճում էին-ստորոգյալ նիզակները-ուղիղ խնդիր ։

նիզակները-ուղիղ խնդիր ։

Рубрика: Հայոց լեզու

1․ Ընդգծի՛ր նախադասությունների ենթակաները, գրիր, թե ինչ խոսքի մասով են արտահայտված։

2․ Ընդգծի՛ր ստորոգյալները, գրիր՝ պարզ են, թե՞ բաղադրյալ և կետադրի՛ր տեքստը։

3․ Ձևաբանորեն վերլուծիր ընգգծված բառերը։

Ամառային սիրուն երեկո էր և արեգակն արդեն թեքվում էր դեպի իր մուտքը: Մի փոքր տոթ օդին խառնվել էր մեղմ հովիկը և զբոսնելը հաճելի էր դարձել: Հանգստյան օր էր ծովափին շատ մարդիկ կային: Բոլորն անհանգիստ էին և հայացքներն ուղղել էին ծովում ինչ-որ կետի: Ոչ ոք չէր ուզում բան ասել և չէր էլ ուզում լսել ինչ- որ բան: Միայն բարձրախոսն էր անտարբեր ընդհանուր հուզմունքին և բարեխղճորեն իր գործն էր անում. զբաղեցնում էր հանգստացող հասարակությանը: Հաղորդավարը միապաղաղ ձայնով ինչ-որ բան էր կարդում և այդ ձայնը մատնում էր ձանձրույթն ու հոգնածությունը: Մակույկավարների տնակում անվերջ զնգում էր հեռախոսը և ոչ մեկը չէր մոտենում, որ խոսեր կամ գոնե անջատեր այն:

1․Արեգակը-գոյական,հովիկը-գոյական,մարդիկ-գոյական,բոլորն-գոյական,ոչ ոք-դերանուն,բարձրախոսնգոյական,հաղորդավար-գոյական,հեռախոսը-գոյական։

2․Երեկո էր-բաղադրյալ, թեքվում էր-պարզ, խառնվել էր-պարզ, հաճելի էր-բաղադրյալ, օր էր-պարզ, անհանգիստ էին-պարզ, ուղղել էին չէր ուզում, բարձրախոսն էր, գործն էր, զբաղեցնում էր, կարդում էր, մատնում էր, զնգում էր, չէր մոտենում։

Рубрика: Հայոց լեզու

5-առնչվել,ակնդետ,մթնկա,երկնչել

6-Ամալյա,այծյամ,եղյամ,էքսկուրսյա

7-Անգլիա,Արփիար,Եղիա,կրիա

8.1-երկրպագույի,հայելազարդ,ատամնաբույժ,մրջյուն

8.2-հայելազարդ,վայելուչ,զգույշ,Սոնայի

Рубрика: Հայոց լեզու

Ինձ նույն օրն էլ տեղավորեցին մի տան մեջ, որտեղ և պիտի ապրեի։ Տան տերը՝ Օհան ապերը, նահապետական բարքով մարդ էր։ Հիմա մեր գյուղերում նրա նման մարդիկ այլևս չկան։ Ձմեռը նստում էր բուխարու մոտ, չոր փայտը դարսում կողքին։ Փայտերը մեկ-մեկ գցում էր կրակի մեջ և պատմություններ անում շահի ժամանակից, անցած, գնացած օրերից, որսից և անտառից: Իսկ եթե ոչ ոք չէր լսում նրան, մենակությունից թե ձանձրույթից, բուխարու առաջ բաց էր անում շարականի գիրքը:

ինձ-անձնական դերանուն

նույն-ցուցական դերանուն

օր-գոյական

տեղավորեցին-բայ

Մի-անորոշ

Տան-սեռական

Մեջ-կապ

Որտեղ-հարաբերական դերանուն

և-համադասական շախկապ

պիտի ապրեի-հարկարդական անցյալ

Տերը-գորական

Օհան ապերը- գոյական

նահապետական-ածական

Հիմա-մակբայ

Գյուղերում-գոյական

բուխարու-գոյական

գիրքը-գոյական

Рубрика: Հայոց լեզու

ՈՉԻՆՉ ՉԻ ՓՈԽՎԻ

Իմ մահով ոչինչ չի փոխվի կյանքում,
Ու չի պակասի աշխարհում ոչինչ,-
Մի լույս կմարի հինգերորդ հարկում,
Կմթնեն մի պահ աչքերը քո ջինջ։

Բայց հավքերն էլի հարավ կչվեն,
Մանուկներն էլի կխաղան բակում,
Կանաչներն էլի ցողով կթրջվեն,
Ծաղիկներն էլի կշնչեն մարգում։

Կվառվի լույսը հինգերորդ հարկում,
Կժպտան նորից աչքերը քո ջինջ,
Իմ մահով ոչինչ չի փոխվի կյանքում,
Եվ չի պակասի աշխարհում ոչինչ։

ԱՌԱՋԻՆ ՍԵՐՍ 

Առաջին սերս ձնծաղիկի պես
Ձնհալի միջից մի անգամ ժպտաց,

ԱՌԱՋԻՆ ՍԵՐՍ 

Առաջին սերս ձնծաղիկի պես
Ձնհալի միջից մի անգամ ժպտաց,
Ինձ ոտից գլուխ մի անգամ չափեց
Եվ իսկույն փակեց աչիկները թաց։

Երկրորդը խոնարհ մանուշակ էր մի., 
Առավ համբույը ոսկեղեն շողի
Եվ ամոթանքից գլուխը կախեց։

Երրորդը վարդ էր մի բոսորաթերթ,
Ծանոթ էր արդեն արևի ուժին
Ինձ գերեց, տարավ, խաղաց սրտիս հետ, 
Փշերն ինձ տվեց, բուրմունքն ուրիշին։


Եվ իսկույն փակեց աչիկները թաց։

Երկրորդը խոնարհ մանուշակ էր մի.
Կանաչ թփի մեջ թաքուն ծիծաղեց, 
Առավ համբույը ոսկեղեն շողի

Եվ ամոթանքից գլուխը կախեց։

Երրորդը վարդ էր մի բոսորաթերթ,
Ծանոթ էր արդեն արևի ուժին
Ինձ գերեց, տարավ, խաղաց սրտիս հետ, 
Փշերն ինձ տվեց, բուրմունքն ուրիշին։

Рубрика: Հայոց լեզու

Գործնական քերականություն Ճշտի՛ր սխալ գործածված ժամանակաձևերը: Դժվար է ասել, թե մեր ժամանակներում քանի՛ օր կպահանջվեր աշխարհի բոլոր երկրներով անցնելու համար: Եթե ուղևորությունը կատարվեր նավով ու գնացքով, մոտ երեսուն օր պետք կլիներ:Թերևս մի ուրիշ բան չկա, որ մարդկային կյանքի մեջ այնքան շատ փոփոխություն մտցի, որքան տրանսպորտը:Ժյուլ Վեռնի «Ութսուն օրում աշխարհի շուրջը» վեպի լույս տեսնելուց շատ չէր անցել, երբ ամերիկացի մի լրագրող որոշեց […]

Рубрика: Հայոց լեզու

Տնային 1) Որևէ, ինչ-ինչ, ոչ մի, այլևայլ, յուրաքանչյուր, ամբողջ, բոլոր բառերի հետ եզակի կամ հոգնակի թվով գոյականներ գործածիր:Որևէ պատմություն, ինչ-ինչ պայմաններ, ոչ մի նշանակություն, այլևայլ դեպքեր, յուրաքանչյուր աշակերտ, ամբողջ դասարան: 2) Արկղ, ժամացույց, հանդապահ, ծրագիր, երեխա, տիկին, թռչուն, վագր, մեծատուն, հացատուն, տղամարդ, գառ, գրագիր, նուռ, ականակիր,հանքափոր, նավթահոր, օրագիր, մատենագիր, դեղատուփ, խմբերգ, գրաշար, դիմագիծ գոյականների հոգնակին […]

Рубрика: Հայոց լեզու

Ուղղական հոլովը բառի ուղիղ, անփոփոխ ձևն է: Սեռական հոլովը ցույց է տալիս այն առարկան, որին պատկանում կամ վերաբերում է որևէ բան: Սեռական հոլովը կազմելիս բառը փոփոխվում է: Տրական հոլովը ցույց է տալիս այն առարկան, որին տրվում կամ մոտենում է մի բան: Հայցական հոլովը ցույց է տալիս այն անձը կամ առարկան, որն իր վրա է կրում […]

Рубрика: Հայոց լեզու

Գոյականներ Անհոգնական եզակիներԿան գոյականներ, որոնք ձևով հոգնակի են (եր/ներ), բայց իմաստով եզակի են, օրինակ՝ Նիդեռլանդներ, Ֆիլիպիններ: (Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ, Ֆիլիպիններ, Կորդիլեռներ, Նիդեռլանդներ, Հիմալայներն) Անեզական գոյականները Կան գոյականներ, որոնք հաշվարկելի չեն և գործածվում են միայն եզակի թվով, դրանք են՝ 1) հատուկ անունները(Արփինե, Մոսկվա, Աշոտ): 2) չափվող-կշռվող նյութերը (20լ բենզին, 4հատ պաղպաղակ, ալյուր, գինի, մածուն, նավթ, շաքար): […]

Рубрика: Հայոց լեզու

ՊատճառականԲոլոր պատճառական բայերը՝ ներգործական սեռի են և պահանջում են ուղղիղ խնդիր լրացում: Կան բայեր, որոնց պատճառականը կազմվում է -տալ- բառի օգնությամբ (օրինակ՝ նկարել-նկարել տվեցի): Կրավորական (վ)Կրավորական բայերը կազմվում են՝ ներգործական բայերից -վ- ածանցի օգնությամբ: Օրորել-օրորվել, քանդել-քանդվել, ջարդել-ջարդվել, կառուցել-կառուցվել: Կրավորականսեռի բայերը պահանջում են անձի դեմքում -ում- կողմից, իրի դեպքում ինչի-ինչով, հարիին պատասխանող լրացում, որը կոչվում է […]